Bizimlə çalışdınız və istədiyiniz balı ala bilmədiniz? O zaman ödədiyiniz məbləğin hamısını sizə heç bir kəsinti olmadan geri qaytarırıq. Üstəlik, bunu rəsmi zəmanət sənədi ilə edirik.
IELTS İmtahanı, dünyada ən geniş yayılmış ingilis dili səviyyəsinin ölçülməsi sistemlərindən biridir və Azərbaycanda da ali təhsil, miqrasiya və digər beynəlxalq imkanlar üçün mühüm rol oynayır. Bu yazıda, "IELTS Balınız Necə Hesablanır? Neçə Doğru Neçə Bal Gətirir? IELTS Bal Cədvəli" mövzusu çərçivəsində imtahanın ballarının necə hesablandığını, xüsusilə də obyektiv bölmələr – Listening (Dinləmə) və Reading (Oxu) – üzrə xam nəticələrin (raw score) necə band (bal) sisteminə çevrildiyini ətraflı şəkildə izah edəcəyik.
1. IELTS İmtahanının Ümumi Strukturu
IELTS imtahanı dörd əsas bölmədən ibarətdir:
Listening (Dinləmə): Ümumiyyətlə 40 sualdan ibarətdir. Namizəd dinləmə parçalarını dinləyərək suallara cavab verir.
Reading (Oxu): Həm Academic (akademik) həm də General Training (ümumi təlim) versiyalarında 40 sual mövcuddur. Oxu parçalarında mətnlər və əlaqədar suallar yer alır.
Writing (Yazı): İki tapşırıq yerinə yetirilir. Burada yazılı ifadə qabiliyyəti qiymətləndirilir.
Speaking (İntervyu): Üzbəüz müsahibə formasında keçirilir və şifahi ünsiyyət bacarıqları ölçülür.
Qeyd:
Listening və Reading bölmələrində namizədin cavabları obyektiv qiymətləndirilir və hər düzgün cavab bir xal kimi götürülür. Lakin, bu xam xal (raw score) bilavasitə 0–9 arası band balına çevrilmir; rəsmi IELTS konversiya cədvəlləri vasitəsilə uyğun band balı təyin olunur. Writing və Speaking bölmələri isə ekspert qiymətləndirməsi ilə müəyyən edilir.
2. Listening və Reading Bölmələrinin Qiymətləndirilməsi
a) Xam Xal (Raw Score) və Band Balı
Hər iki bölmədə namizəd 40 sualdan cavablandırır. Hər düzgün cavab bir xal qazandırır və yalnış cavabların imtahana mənfi təsiri yoxdur (yəni, cəza tətbiq edilmir). Lakin, imtahanın çətinliyi və testin fərqli versiyaları səbəbindən xam xallar müəyyən band ballara çevrilərkən bir növ "eğrilik" (scaling) tətbiq olunur. Yəni, məsələn, 30 düzgün cavab bəzi imtahanlarda 7 bandına, bəzilərində isə 6.5 bandına uyğun gələ bilər.
b) Dinləmə (Listening) Bölməsi üçün Təxmini Konversiya Cədvəli
Aşağıdakı cədvəl IELTS Listening bölməsi üçün geniş istifadə olunan təxmini konversiya cədvəlidir. Diqqət: Hər imtahanın çətinlik səviyyəsinə və versiyasına görə bu cədvəldə kiçik dəyişikliklər ola bilər. Ən dəqiq məlumat üçün imtahan nəticələrinizə baxın.
| Doğru Cavabların Sayı | Təxmini Band Balı |
|---|---|
| 39-40 | 9.0 |
| 37-38 | 8.5 |
| 35-36 | 8.0 |
| 32-34 | 7.5 |
| 30-31 | 7.0 |
| 26-29 | 6.5 |
| 23-25 | 6.0 |
| 18-22 | 5.5 |
| 16-17 | 5.0 |
| 13-15 | 4.5 |
| 10-12 | 4.0 |
| 8-9 | 3.5 |
| 6-7 | 3.0 |
| 4-5 | 2.5 |
| 3 və ya az | 2.0 və ya aşağı |
c) Oxu (Reading) Bölməsi üçün Təxmini Konversiya Cədvəlləri
Oxu bölməsində də 40 sual verilir, lakin Academic və General Training versiyalarında mətnlərin növü və çətinlik dərəcəsi fərqli olduğundan konversiya cədvəllərində də fərqliliklər müşahidə edilə bilər.
| Doğru Cavabların Sayı | Təxmini Band Balı |
|---|---|
| 39-40 | 9.0 |
| 37-38 | 8.5 |
| 35-36 | 8.0 |
| 33-34 | 7.5 |
| 30-32 | 7.0 |
| 27-29 | 6.5 |
| 23-26 | 6.0 |
| 18-22 | 5.5 |
| 16-17 | 5.0 |
| 13-15 | 4.5 |
| 10-12 | 4.0 |
| 8-9 | 3.5 |
| 6-7 | 3.0 |
| 4-5 | 2.5 |
| 3 və ya az | 2.0 və ya aşağı |
IELTS General Training Reading (təxmini)
General Training versiyasında oxu mətnləri fərqli tərzdə və nisbətən daha sadə mövzulara malikdir. Təxmini cədvəl belədir:
| Doğru Cavabların Sayı | Təxmini Band Balı |
|---|---|
| 39-40 | 9.0 |
| 37-38 | 8.5 |
| 35-36 | 8.0 |
| 33-34 | 7.5 |
| 30-32 | 7.0 |
| 26-29 | 6.5 |
| 23-25 | 6.0 |
| 18-22 | 5.5 |
| 16-17 | 5.0 |
| 13-15 | 4.5 |
| 10-12 | 4.0 |
| 8-9 | 3.5 |
| 6-7 | 3.0 |
| 4-5 | 2.5 |
| 3 və ya az | 2.0 və ya aşağı |
Qeyd:
Bu cədvəllər təxmini dəyərlərdir və imtahanın konkret çətinlik səviyyəsi, testin növü və digər amillər nəzərə alınaraq kiçik fərqliliklər ola bilər. Hazırlıq prosesində son versiya məlumatları ilə tanış olmaq üçün rəsmi IELTS mənbələrinə və yerli imtahan mərkəzlərinə müraciət edin.
3. Writing və Speaking Bölmələrinin Qiymətləndirilməsi
Listening və Reading bölmələrindən fərqli olaraq, Writing (Yazı) və Speaking (Danışıq) bölmələri obyektiv test deyil, ekspert qiymətləndirməsinə əsaslanır. Burada aşağıdakı meyarlara diqqət yetirilir:
Coherence və Cohesion (Məntiqilik və Axıcılıq): Fikirlərin aydın ifadə olunması və mətnin strukturlaşdırılması.
Lüğət (Vocabulary): Mövzuya uyğun leksikanın istifadəsi və zənginliyi.
Qrammatika: Qrammatik qaydalara riayət olunması və müxtəlif cümlə strukturlarının tətbiqi.
Task Response/Task Achievement (Tapşırığın Yerinə Yetirilməsi): Verilən tapşırığın tam və dolğun cavablandırılması.
Bu bölmələrdə qiymətləndirmə nəticəsində namizədə 0-dan 9-a qədər band verilir.
4. Ümumi IELTS Band Balının Hesablanması
İmtahanın sonunda əldə olunan nəticə dörd bölmənin ayrı-ayrı ballarının ortalaması əsasında hesablanır. Məsələn:
Listening: 7.0
Reading: 6.5
Writing: 6.0
Speaking: 7.0
Bu halda orta bal:

IELTS-də ümumi bal ən yaxın yarım və ya tam ədədə yuvarlaqlaşdırılır. Yuxarıdakı misalda 6.625 orta bal ümumiyyətlə 6.5 və ya 7.0 kimi qiymətləndirilə bilər. Rəsmi yuvarlaqlaşdırma qaydalarına görə əgər orta bal 6.25-dən yuxarıdırsa, 6.5-ə, 6.75-dən yuxarıdırsa, 7.0-a yuvarlaqlaşdırılır.
5. Hazırlıq və Strategiyalar
a) Doğru Cavabların Artırılması
Dinləmə və Oxu üzrə Təcrübə: Yüksək nəticə əldə etmək üçün çoxsaylı nümunə testlər və əvvəlki imtahan suallarını həll etmək tövsiyə olunur.
Vaxt İdarəçiliyi: Hər iki bölmədə vaxtın düzgün bölüşdürülməsi imtahan zamanı stresin azalmasına və daha düzgün cavab verməyə kömək edir.
b) Yazı və Danışıq Üçün Məsləhətlər
Mövzunu Anlama: Verilən tapşırığı tam anlamaq və ona uyğun cavab hazırlamaq vacibdir.
Dil Bacarıqlarının İnkişafı: Qrammatika, lüğət və ifadə qabiliyyətlərini inkişaf etdirmək üçün gündəlik praktika və dil kurslarından yararlanmaq faydalıdır.
6. Nəticə
IELTS imtahanında uğur qazanmaq üçün hər bölmənin tələblərini dəqiq bilmək və ona uyğun hazırlaşmaq çox vacibdir. Listening və Reading bölmələrində neçə düzgün cavabın konkret band balına çevrildiyini bilmək, hədəf nəticəyə çatmaq üçün motivasiya yaradır və strategiyanı düzgün qurmağa kömək edir. Unutmayın ki, konversiya cədvəlləri təxmini göstəricilərdir və hər imtahanın çətinlik dərəcəsi fərqli ola bilər. Ən doğru məlumat üçün rəsmi IELTS nəticə hesabatınıza və imtahan mərkəzinizin verdiyi məlumatlara diqqət yetirin.
Hazırlıq mərhələsində müntəzəm praktika, vaxt idarəçiliyi və hər bölməyə xüsusi diqqət göstərmək, uğurlu nəticə əldə etməyin əsas açarıdır. Azərbaycandakı namizədlər üçün bu məlumatların işıqlandırılması, imtahan strategiyasının formalaşdırılmasına və son nəticənin yüksəldilməsinə töhfə verəcəkdir.
Uğurlar!
