IELTS (International English Language Testing System) imtahanı, ingilis dilini öyrənən və bu dildə təhsil almaq və ya işləmək istəyən şəxslər üçün dil bacarıqlarını yoxlayan beynəlxalq standartlaşdırılmış bir testdir. İmtahanın oxuma bölməsi, namizədlərin müxtəlif mövzularda olan akademik mətnləri anlama və təhlil etmə bacarığını ölçür. Bu mətnlər arasında zəka və istedad mövzuları da tez-tez rast gəlinir. Bu mövzularla bağlı suallara cavab vermək, namizədlərdən xüsusi strategiyalar və biliklər tələb edir.

Zəka və istedad mövzuları, adətən, psixologiya, təhsil və sosiologiya sahələri ilə əlaqəlidir. Bu mövzulara dair mətnlər, zəkanın təbiəti, istedadın inkişafı, zəka testlərinin etibarlılığı və istedadlı uşaqların təhsili kimi məsələləri əhatə edə bilər. Belə mətnləri anlamaq üçün, ilk növbədə, mövzuya dair əsas terminləri bilmək lazımdır. Məsələn, "IQ", "zehni inkişaf", "potensial", "yaradıcılıq" kimi terminlərin mənasını bilmək, mətnin ümumi mənasını anlamağa kömək edir.

IELTS oxuma tapşırıqlarında zəka və istedad mövzularına dair sualların bir neçə növü var. Bunlar, doğru/yanlış/verilməyib (True/False/Not Given), boşluqları doldurma (Gap Fill), çoxseçimli suallar (Multiple Choice), başlıq seçimi (Heading Matching) və xülasə tamamlama (Summary Completion) kimi sual növlərini əhatə edir. Hər bir sual növü üçün fərqli strategiyalar tətbiq etmək lazımdır.

Doğru/yanlış/verilməyib suallarına cavab verərkən, mətnlə sualdakı ifadəni diqqətlə müqayisə etmək lazımdır. Əgər sualdakı ifadə mətndə tam olaraq eyni şəkildə təsdiqlənirsə, cavab "doğru" (True) olur. Əgər sualdakı ifadə mətndə tam olaraq əksini tapırsa, cavab "yanlış" (False) olur. Əgər sualdakı ifadə mətndə heç bir şəkildə qeyd olunmayıbsa, cavab "verilməyib" (Not Given) olur. Bu sual növündə diqqətli olmaq lazımdır, çünki bəzən sualdakı sözlərin sinonimləri mətndə istifadə oluna bilər.

Boşluqları doldurma suallarında, mətndəki uyğun hissəni tapmaq və boşluğu uyğun sözlə doldurmaq lazımdır. Bu sual növündə, boşluğun ətrafındakı sözlərə diqqət yetirmək və boşluğa uyğun qrammatik formanı seçmək vacibdir. Çoxseçimli suallarda, sualın mənasını tam olaraq anlamaq və variantları diqqətlə oxumaq lazımdır. Bəzən variantlar bir-birinə çox oxşar ola bilər, ona görə də diqqətli olmaq lazımdır.

Başlıq seçimi suallarında, paraqrafların əsas ideyasını anlamaq və uyğun başlığı seçmək lazımdır. Bu sual növündə, hər bir paraqrafın ilk və son cümlələrinə diqqət yetirmək faydalı ola bilər. Xülasə tamamlama suallarında, mətndəki xülasəni tapmaq və boşluqları uyğun sözlərlə doldurmaq lazımdır. Bu sual növündə, xülasənin ümumi mənasını anlamaq və boşluğa uyğun sözü seçmək vacibdir.

Zəka və istedad mövzularına dair suallara cavab vermək üçün, həmçinin, geniş söz ehtiyatına sahib olmaq lazımdır. Mətnlərdə istifadə olunan sinonimləri və antonimləri bilmək, mətnin mənasını daha yaxşı anlamağa kömək edir. Bundan əlavə, mətnlərdə istifadə olunan mürəkkəb cümlə strukturlarını anlamaq üçün qrammatika bilikləri də vacibdir.

Nəhayət, IELTS imtahanında uğurlu olmaq üçün, müntəzəm olaraq oxuma təcrübəsi etmək lazımdır. Müxtəlif mövzularda mətnlər oxumaq, söz ehtiyatını artırmağa və oxuma sürətini yüksəltməyə kömək edir. Zəka və istedad mövzularına dair mətnlər oxumaq, bu mövzularla bağlı bilikləri artırmağa və imtahanda bu mövzularla bağlı suallara daha yaxşı cavab verməyə kömək edir.